Dochters van de kust

LYNN AUSTIN Dochters van de Kust roman Dochters van de Kust LYNN AUSTIN Een prachtige familiesaga over Nederlandse immigranten in Amerika Holland, Michigan, 1897. De Nederlandse immigrante Geesje de Jonge blikt terug op haar aankomst in Amerika, vijftig jaar eerder. Diep verborgen gevoelens en herinneringen komen boven, zoals die aan haar ware liefde. Verderop neemt de 22-jarige Anna Nicholson een kamer in een luxe resort om de breuk met haar verloofde te boven te komen. Een storm roept herinneringen op aan een oude nachtmerrie uit haar kindertijd, en doet haar twijfelen aan haar toekomstdromen. Ze raakt bevriend met een student die wat bijverdient in het hotel en stort haar hart bij hem uit. Zowel Geesje als Anne heeft geen idee van de verrassing die hun te wachten staat voor het einde van de zomer. Met Dochters van de kust keert Lynn Austin terug naar haar favoriete genre: familiesaga’s, zoals Eva’s dochters en De boomgaard. Ze verhuisde onlangs naar Holland, het stadje waar deze roman zich voor een groot deel afspeelt. ‘Vanaf het eerste moment was ik onder de indruk van hoe trots de bevolking is op hun geloof en hun Nederlandse wortels. Vandaag de dag merk je dat nog steeds. ’ nur 342 www. kok. nl ISBN 978 90 297 2714 3

Lynn Austin Dochters van de kust Roman Vertaald door Roelof Posthuma Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 3 30-10-17 09:22

Tweede druk, 2017 © Uitgeverij Voorhoeve – Utrecht, 2016 Postbus 13288, 3507 LG Utrecht www. kok. nl www. puurvandaag. nl Oorspronkelijk verschenen onder de titel Waves of Mercy bij Bethany House, een onderdeel van Baker Publishing Group, Grand Rapids, USA. © Lynn Austin, 2016 Vertaling Roelof Posthuma, L&R tekst Omslagontwerp Wil Immink Design Opmaak binnenwerk ZetSpiegel, Best ISBN 978 90 2972 714 3 ISBN e-book 978 90 2972 569 9 NUR 302 De Bijbelcitaten in dit boek zijn ontleend aan de NBV, de NBG en de Statenvertaling. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveel- voudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisc h, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder vooraf- gaande schriftelijke toestemming van de uitgever. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stor ed in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electro- nic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise, without the prio r written permission of the publisher. Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 4 31-10-17 11:21

Voor mijn lieveLyla Rose “Kleinkinderen zijn voor grootouders de kroon op hun leven. ” Spreuken 17:6 Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 5 30-10-17 09:22

Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 6 30-10-17 09:22

Ik ben ervan overtuigd dat dood noch leven, engelen noch machten noch krachten, heden noch toekomst, hoogte noch diepte, of wat er ook maar in de schepping is, ons zal kunnen scheiden van de liefde van God, die Hij ons gegeven heeft in Christus Jezus, onze Heer. Romeinen 8:38-39 Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 7 30-10-17 09:22

Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 8 30-10-17 09:22

9 1 Anna Lake Michigan 1897 Ik beleef mijn nachtmerrie. Een woeste storm heeft ons stoom - schip overvallen en terwijl we het ene moment hoog naar de kop van een golf klimmen en het volgende moment met misse - lijkmakende vaart in een waterige afgrond duiken, ben ik ervan overtuigd dat we zullen zinken. Alles gebeurt precies zoals in de nachtmerrie die mij al in mijn slaap achtervolgt zolang ik me kan herinneren. Moeder en ik zitten in elkaar gedoken op het passagiersdek en de wind jaagt regen en golven tegen de ramen. Zware donder - slagen dreunen alsof er tonnen vol kanonskogels van een heuvel rollen. Ik doe mijn ogen dicht als de bliksem de donkere hori - zon als een dolk aan flarden snijdt. Ik kan mijn eigen angstge - kreun nauwelijks boven de huilende wind uit horen, evenmin als mijn moeders stem die mij probeert te troosten. ‘Sst… niet huilen, Anna. ’ Ik ben een volwassen vrouw van drieëntwintig jaar, maar zij probeert me net zo te sussen als toen ik een kind was en ’s nachts schreeuwend van angst wakker schrok uit de nachtmerrie, rillend alsof het ijskoude water me met huid en haar had verzwolgen. Maar ik droom niet. We zijn aan boord van een schip dat City of Holland heet en dat worstelt om Lake Michigan in een zware storm over te steken. De stoomketels die onder mijn voeten Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 9 30-10-17 09:22

10 bonken en dreunen lijken een verwoed pompend hart, dat even wild tekeergaat als het mijne. Ik ben duizelig van het wilde stampen en rollen van het schip dat als een speeltje op het meer danst. Ik had er nooit mee moeten instemmen om per stoom - schip te gaan, maar in mijn haast om Chicago te verlaten, koos ik voor wat het snelste en meest directe vervoermiddel leek. Een tragische vergissing. Hoe kon ik de nachtmerrie vergeten die me in mijn kinderjaren had gekweld? Ik ga dood en dat wil ik niet. ‘Sst… Niet huilen, Anna, ’ sust moeder. ‘Ik ben bij je. ’ Maar mijn vader is nog in Chicago, en dat is precies het punt waar deze echte nachtmerrie afwijkt van de droom die ik al die jaren heb gehad. Daarom weet ik dat mijn moeder en ik allebei zullen omkomen. In mijn droom verlaten mama en ik het zin - kende schip samen met de andere passagiers en stappen we in een overvolle reddingsboot. Dan komt er plotseling een toren - hoge golf. De kleine boot kapseist en wij worden in het ijskoude water gesmeten. De schok perst alle lucht uit mijn longen en mijn huid tintelt en schrijnt alsof die in brand staat. We zinken onder het oppervlak, elkaar krampachtig vasthoudend, naar be - neden getrokken door mama’s zware rokken en petticoats. Ik zie niets en kan niet ademhalen. Ze schopt en slaat met haar benen om het oppervlak weer te bereiken, en als dat eindelijk lukt, schreeuwen en gillen er overal om ons heen mensen om hulp. Maar het immense meer smoort al het geluid. Ik zie mijn vader in zijn donkere pak met vest op een paar meter afstand wanhopig watertrappelen. Mama duwt me in zijn richting, en smeekt: ‘Alsjeblieft! Red mijn dochter! Red haar, alsjeblieft!’ Ik wil mama niet loslaten, maar vader trekt me in zijn sterke armen en houdt mijn hoofd boven de wilde golven. Als ik omkijk, is mama verdwenen. Alleen haar hand is nog boven het zwalpende water te zien, alsof ze afscheid neemt. Vader duikt naar voren om haar hand te grijpen, maar hij is te laat. Mama is verdwenen, ver - zwolgen door het kolkende zwarte water. Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 10 30-10-17 09:22

11 Ik geef altijd een gil als ik uit de droom wakker schiet, maar uit deze nachtmerrie kan ik niet ontwaken. Ik hou mijn moeder zo stevig vast dat ze ervan zucht. ‘Anna, een beetje losser, graag. Ik krijg geen adem meer!’ ‘Vader is er nu niet om ons te redden. We gaan zinken, en ik wil niet dood!’ ‘We zinken heus niet, lieverd. ’ Ik ben er niet van overtuigd. Ik moet denken aan de laatste kerkdienst die ik in de Chicago Avenuekerk meemaakte, en het onderwerp van de preek lijkt nu profetisch. De dominee be - schreef een plotseling opgestoken storm op het Meer van Galilea, net zo’n storm als deze, en maakte het beeld even levendig als in mijn nachtmerrie. Jezus sliep in een boot en Zijn vrienden maakten Hem wakker omdat ze bang waren te zullen zinken. Jezus riep: ‘Zwijg! Wees stil!’ en onmiddellijk ging de wind liggen en kwamen de golven tot rust. Ze werden gered. ‘Jezus kan de stormen in uw leven ook kalmeren, ’ had de dominee gezegd. Daarna vroeg hij: ‘Hebt u Jezus als uw Redder aange - nomen? Staat Hij naast u terwijl u de stormachtige levenszee bevaart? Als u morgen zou sterven, zou u dan naar de hemel gaan? ’ Ik wilde op zijn uitnodiging uit de bank opstaan en met de anderen over het middenpad naar voren lopen, maar ik was bang. En nu zit ik vanwege die preek aan boord van dit schip in een woeste storm. William had me verboden om weer naar die kerk te gaan, en toen hij ontdekte dat ik toch was gegaan, maakte hij onze verloving uit. Ik verliet Chicago om mijn gebroken hart de kans te geven te helen en ging met mijn moeder op reis naar een vakantieoord aan de overkant van Lake Michigan. Het lijkt erop dat we er nooit zullen aankomen. Een volgende zware donderslag, die nu meer op afstand klinkt. ‘Het komt allemaal goed, Anna, ’ zegt moeder. Ik vraag me af of ze de reis bedoelt of mijn gebroken hart. Misschien allebei. ‘Doe je ogen open en kijk om je heen. ’ Ze maakt onze armen los en ik til mijn hoofd van haar blouse met fijne plooitjes, Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 11 30-10-17 09:22

12 waarin ik mijn gezicht verborgen had. ‘Zie je wel, lieverd? De storm trekt voorbij. De lucht is al lichter in de verte. Het duurt niet lang meer voordat we er zijn. ’ Maar de oever is nog steeds niet te zien en het opgezweepte meer blijft kolken; het belooft nog een wilde tocht te worden naar Hotel Ottawa aan de kust van Michigan. ‘Dit lijkt zo veel op mijn nachtmerrie, moeder. Weet u nog? Weet u nog hoe ik midden in de nacht gillend wakker werd? Ik heb al heel, heel lang niet meer gedroomd dat ik verdronk, maar deze storm haalt het allemaal weer naar boven. Die droom was altijd zo akelig echt!’ ‘Je bent nerveus en oververmoeid. Het is heel normaal dat je overstuur bent. ’ Ik hield van William en ik dacht dat hij van mij hield, maar hij brak mijn hart toen hij onze verloving uitmaakte. Ik druk mijn vuist tegen mijn hart dat bonkt als dat van een gewonde vogel. ‘Het doet nog steeds pijn, ’ zeg ik. ‘Dat weet ik, lieverd… Ik begrijp het. ’ Maar mijn moeder weet niet wat de echte reden is waarom William niet meer met me wil trouwen. Het heeft te maken met het geloof in het algemeen, en met de kerk op de hoek van Chicago Avenue en LaSalle Street in het bijzonder. ‘Ik heb je gezegd dat ik niets meer over dat oord wilde horen, Anna, ’ had hij geschreeuwd. Ik had William nooit eerder horen schreeu - wen. ‘Ik heb je gezegd dat je er niet meer naartoe moest gaan. Het brengt je hoofd op hol. Ik heb je verboden ernaartoe te gaan, maar jij bent toch gegaan!’ Net als mijn ouders gelooft William dat je alleen naar de kerk gaat om te trouwen of begraven te worden. Voor hen is het een oord waar de beste families van Chicago alleen met Kerst, Pasen en andere bijzondere gelegenheden naartoe gaan. William zegt dat de overdreven emotionele vertoningen tijdens de evange - lische bijeenkomsten van voorganger Moody in diens Chigaco Avenuekerk iets zijn voor de onwetende immigrantenmassa’s, Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 12 30-10-17 09:22

13 niet voor gecultiveerde mensen zoals wij. Maar toch was er iets dat me daarheen trok, ook al verbood William me om te gaan. De kerk had iets wonderbaarlijk vertrouwds voor mij, en de woorden van de dominee raakten een diep en leeg deel van mijn ziel: het deel dat eruitzag als de foto’s van Chicago na de grote brand, met niets dan zwartgeblakerde, op instorten staande muren en kilometerslange levenloze, met puin bezaaide straten. Toen ik William probeerde te vertellen wat ik voelde en waar - om ik was teruggegaan, maakte hij de verloving uit. ‘Mijn vrouw, de moeder van mijn kinderen, kan en mag niet voor dergelijke nonsens vallen. ’ Ik vraag me af of hij om mij zal treuren als hij hoort dat het schip is gezonken en dat ik verdronken ben. Het stoomschip blijft rollen en deinen. Het zicht door de ra - men wordt vervormd door de regen en is wazig vanwege onze condenserende adem aan de binnenkant. Ik voel nog steeds hoe we naar de top van de golven klimmen en dan weer aan de andere kant naar beneden duiken. Zou Jezus de zee echt kunnen kalmeren als Hij bij me was en ‘Zwijg! Wees stil!’ zou roepen? William gelooft niet in wonderen. Het was een grote schok voor vader toen hij hoorde dat de verloving was verbroken. Hij had immers geregeld dat William en ik verkering kregen, en nu vreesde hij dat ik het slachtoffer van geroddel zou worden als het nieuws in onze kringen be - kend zou worden. ‘Ik ga met William praten, ’ beloofde hij. ‘Ik zal zien wat ik kan doen om de storm te kalmeren. ’ Wil ik dat William me terugneemt? Ik denk van wel. Ik geloof dat ik nog steeds van hem hou. Voor mijn gevoel gaan er uren voorbij voordat ik een van de andere passagiers hoor zeggen: ‘Ik zie havenlichten!’ Moeder haalt het met kant afgezette zakdoekje uit haar mouw en veegt over het beslagen raam, maar ik zie niets. En zelfs als we dicht bij een ha - ven zijn, kan ons schip nog altijd op een zandbank lopen. Dat is wat er in mijn nachtmerrie gebeurt. Daarom moeten mama en ik in mijn droom het schip verlaten en in de reddingsboot stappen. Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 13 30-10-17 09:22

14 ‘We kunnen nog altijd op een zandbank lopen. ’ Ik merk pas dat ik het hardop heb gezegd als moeder de vin - gers van haar in een handschoen gestoken hand tegen mijn lip - pen drukt en zegt: ‘Stil, Anna. ’ ‘Dat is de haven, ’ zegt dezelfde passagier. ‘Ik herken de vuur - toren van Holland. ’ Een paar mensen staan op om te kijken en ze vallen bijna op het deinende dek. Het schip vecht zich door de branding en het lijkt jaren te duren voordat we de oever bereiken. Als ik eindelijk de ingang zie van het kanaal dat van Lake Michigan naar het kleinere meer leidt, lijkt de opening onmogelijk nauw. Hoe kan de kapitein aan weerskanten de ste - nen pieren vermijden waar de golven overheen slaan? Op een of andere manier lukt het hem. We varen door het kanaal en komen op Black Lake, dat niet minder onstuimig is dan Lake Michigan. Ik zie de lichtjes van het vakantieoord in het donker gloeien met de duistere vorm van het zandduin erachter, ver - licht door bliksemschichten in de verte. Er zijn meer fonkelende lichtjes van een rij huisjes en van andere hotels aan de overkant van het smalle meer. Eindelijk hoor ik buiten op het glibberige dek het geschreeuw van de bemanning die het schip op zijn plaats manoeuvreert aan de aanlegsteiger van Hotel Ottawa. Dragers met paraplu’s ren - nen naar het schip om de passagiers te helpen bij het van boord gaan. Ik sta op en wil zo snel mogelijk van het schip af, maar ben er niet zeker van of mijn trillende benen me kunnen dra - gen. De bemanning aan dek moet me bij mijn middel vasthou - den om me veilig van de boot te krijgen die op het woelige water ligt te deinen. Ik vind het afschuwelijk dat een vreemde me zo intiem moet vasthouden. ‘Ziezo, juffrouw, ’ zegt de man als mijn voeten eindelijk de grond raken. Mijn knieën knikken en hij pakt me opnieuw vast als ik dreig te vallen. ‘Hola! Alles in orde, juffrouw? ’ ‘Niets aan de hand. ’ Ik duw zijn handen weg. Moeder en ik persen ons onder één enkele paraplu. De grond beweegt onder Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 14 30-10-17 09:22

15 mijn voeten terwijl ik over het houten plankier naar de hoofd- ingang loop. In de hotellobby laat ik me in de eerste de beste stoel vallen en wacht terwijl moeder de sleutels van onze kamers ophaalt. Het zal heel vreemd zijn om hier zonder ons kamer - meisje te zitten. Moeder wilde Sophia meenemen, maar ik stond erop helemaal alleen te zijn. Zolang we hier zijn, dragen we vrijetijdskleding en zijn we bevrijd van onze korsetten en ver - plichtingen. Er hoeven dus geen jurken klaargelegd te worden of ingewikkelde kapsels te worden opgestoken. Ik heb geen idee wat ik de hele dag met mezelf aanmoet of hoe lang het zal duren voordat mijn hart zal zijn genezen. ‘De drager wijst ons onze kamers, ’ zegt moeder als ze met hem en onze kamersleutels terugkomt. ‘Het restaurant serveert het diner nog een uur. ’ ‘Ik voel me te misselijk om te eten, ’ zeg ik. ‘Ik wil alleen di e reiskleding uittrekken en gaan liggen. ’ Onze naast elkaar gelegen kamers bevinden zich in het oor - spronkelijke hotel, niet in de latere uitbreiding. Ze zijn klein maar heel gezellig, en mijn kamer kijkt uit over Black Lake met de City of Holland nog steeds aan de aanlegsteiger. Het schip is niet gezonken tijdens de storm; moeder en ik zijn niet in Lake Michigan verdronken. Maar terwijl ik naar het deinende schip en de witgekopte dansende golven in de verte kijk, neem ik me in stilte vast voor om met de trein naar Chicago terug te gaan wanneer het tijd is om te vertrekken. Ik stap van mijn leven niet meer aan boord van een schip. Dochters van de kust 1-432 2e druk. indd 15 30-10-17 09:22

LYNN AUSTIN Dochters van de Kust roman Dochters van de Kust LYNN AUSTIN Een prachtige familiesaga over Nederlandse immigranten in Amerika Holland, Michigan, 1897. De Nederlandse immigrante Geesje de Jonge blikt terug op haar aankomst in Amerika, vijftig jaar eerder. Diep verborgen gevoelens en herinneringen komen boven, zoals die aan haar ware liefde. Verderop neemt de 22-jarige Anna Nicholson een kamer in een luxe resort om de breuk met haar verloofde te boven te komen. Een storm roept herinneringen op aan een oude nachtmerrie uit haar kindertijd, en doet haar twijfelen aan haar toekomstdromen. Ze raakt bevriend met een student die wat bijverdient in het hotel en stort haar hart bij hem uit. Zowel Geesje als Anne heeft geen idee van de verrassing die hun te wachten staat voor het einde van de zomer. Met Dochters van de kust keert Lynn Austin terug naar haar favoriete genre: familiesaga’s, zoals Eva’s dochters en De boomgaard. Ze verhuisde onlangs naar Holland, het stadje waar deze roman zich voor een groot deel afspeelt. ‘Vanaf het eerste moment was ik onder de indruk van hoe trots de bevolking is op hun geloof en hun Nederlandse wortels. Vandaag de dag merk je dat nog steeds. ’ nur 342 www. kok. nl ISBN 978 90 297 2714 3