18027 Kom in beweging.indd 3 01-10-18 18:48
5 VOORWOORD Hallo, Je hebt zojuist een dagboek opengedaan dat speciaal voor jou geschreven is. Misschien ben je niet in de eerste plaats een denker, maar doe je li ever wat met je handen. Of je bent juist wel een denker en wil ook graag iets doen. Daarom hebben we dit dagboek een praktisch dagboek genoemd. Wij hebben in dit boek geprobeerd om in jouw gedachten te klimmen en je vandaaruit mee te nemen naar concrete bijbelgedeelten. Vanuit het bijbelgedeelte worden er lijnen getrokken naar herkenbare, dagelijkse situaties. We proberen je tot nadenken aan te zetten over je eigen (geloofs)leven. De meditaties worden afgesloten met een vraag waarover je echt moet gaan nadenken, of met een opdracht die je dan ook moet gaan uitvoeren. Als je vragen hebt over de stukjes, wil ik je aanraden om er niet mee te blijven zitten. Probeer de schrijver te vinden en stel hem jouw vraag. Hij zal je graag van een antwoord voorzien. Nog een idee: er zijn verschillende opdrachten die je met anderen kunt delen. Praat eens over de stukjes met je vriend(in). Probeer eens met anderen je geloofsvragen te bespreken. Schakel daarbij ook, vooral, je ouders in. En schroom ook niet om naar je dominee of een ouderling of iemand anders die je vertrouwt te gaan. Maar laat bovenal je handen voor of na, of voor en na de te lezen stukjes, gevouwen zijn. Van harte hopen we dat de Heere deze woorden zo wil zegenen dat je hart geraakt wordt, maar nog meer: laat Zijn Naam, ook door jou, geprezen worden. Namens de schrijvers, Dick van den Noort 18027 Kom in beweging.indd 5 01-10-18 18:48
JANUARI ds. A.A.F. van de Weg, hervormd predikant (HHK) te Apeldoorn • GELD VERDIENEN Is ons geld van ons of van de Heere? Wat doen we ermee? Gaat het in ons leven erom zo rijk mogelijk te worden? • GODS LEIDING IN ONS LEVEN Voor iedereen verschillend. De een krijgt het moeilijk, de ander minder. Belangrijk is dat we Zijn leiding in ons leven opmerken. • FACETTEN UIT HET LEVEN VAN JAKOB Het veelbewogen leven van deze bedrieger, die de gevolgen daarvan moet ondervinden in zijn leven, maar uiteindelijk door zijn God geleid wordt. 18027 Kom in beweging.indd 7 01-10-18 18:48
8 1 JANUARI TEVREDEN ZIJN Lezen: Spreuken 30:1-9 Kerntekst: Spreuken 30:7-9 Ben jij tevreden? Dat valt nog niet mee, vind je wel? Ik stel je vandaag voor aan Agur. Dat was nu echt een tevreden mens. Wanneer kun je tevreden zijn? Echte tevredenheid heeft niet allereerst t e maken met de vraag hoeveel je hebt te besteden. Echte tevredenheid heeft te maken met de plaats die God in je leven heeft. Agur kent zijn plaats. Hij is in zijn leven in gesprek met zichzelf gera akt. Wie ben ik eigenlijk? Wat stel ik voor in het licht van de eeuwigheid? A gur is met zichzelf geconfronteerd. Hoe groot is Hij en hoe klein is Agur. Agur weet zijn plek. Hij heeft niet zoveel in te brengen. Het leven is e en geschenk van God en de levenstijd die je krijgt ligt in Gods hand. Agur weet zich diep afhankelijk van zijn Heere. En dat uit hij in een gebed, waarin die afhankelijkheid heel duidelijk spreekt: geef mij geen armoede , geef mij geen rijkdom. Leer mij tevreden te zijn met dat wat U mij geeft . Dat klinkt bescheiden, vind je niet? Bescheidenheid die te maken heeft met geloofsvertrouwen. Agur leeft uit Gods hand. De kernvraag is: is God te vertrouwen? Reken maar! Om Christus’ wil i s Hij het vertrouwen van je hart meer dan waard. Echte tevredenheid leer je ten diepste van Jezus. Wat houdt je tegen om vandaag eerlijk te worden en je ontevredenheid aan Hem te belijden? Ik heb nooit genoeg … Maar wie Jezus heeft, die heeft genoeg. Gebedspunt: Laat het gebed van Agur – geef mij genoeg – vanaf vand aag een onderdeel van je gebedsleven worden. 18027 Kom in beweging.indd 8 01-10-18 18:48
9 2 JANUARI TEVREDEN ZIJN Lezen: Filippenzen 4:6-13 Kerntekst: Filippenzen 4:11 Droom jij weleens over de toekomst? Wat zou het geweldig zijn als je vee l te besteden had. Een mooie auto, een groot huis, een … Dromen over de toekomst doen we allemaal weleens. En daar is niets mis mee. Maar dromen kan ook gemakkelijk overlopen in hartstochtelijk verlangen naar meer. De jacht naar groter en luxer kan ons helemaal in d e greep hebben. Stel je iemand voor die met een lege maag in de wind gaat zitten om ervoor te zorgen dat de wind zijn honger stilt. Heb je ooit zo’n dwaa s figuur gezien? Toch is dit het beeld van mij als ik mijn behoeften laat vervullen door de jacht naar geld en goed. Het is niet anders dan najage n van lucht. Daar schiet je niet veel mee op. De tekst van vandaag laat zien dat we moeten ‘leren’ tevreden te z ijn. We zijn dat blijkbaar van nature niet. Het is een leerproces dat in gang ge zet moet worden. De Heilige Geest laat mij inzien dat ik ontevreden ben over mijn leven. Hij laat ook zien dat mijn geluk niet afhankelijk is van mijn inkomen, de st atus die ik heb, de luxe die ik mij kan veroorloven. Het is wind, waarmee mij n maag niet gevuld wordt. Het is Christus Die mij kracht geeft om onafhankelijk te worden van wat het leven brengt. Is dat proces in jouw jonge leven op gang gekomen? Wat een zegenrijk leven als je ten diepste niet meer afhankelijk bent van het wisselvallig e leven, maar verankerd ligt in Jezus Christus. Geen grotere vreugde voor Hem dan jou te leren tevreden te zijn. Mooi woord: (te)vrede(n). Inderdaad, als de vrede van God je vervult, ben je écht tevreden! Vraag: Ben jij tevreden? 18027 Kom in beweging.indd 9 01-10-18 18:48
10 3 JANUARI BROOD OF TAART Lezen: Mattheüs 6:9-15 Kerntekst: Mattheüs 6:11 ‘Toen de welvaart bij ons thuis toenam, verdween God naar het schuurtje.’ Deze uitspraak van de bekende tv-presentator Paul de Leeu w is veelzeggend … Brood of taart? Jezus leert Zijn discipelen te bidden om dagelijks brood . Door daarom te vragen erken je God als Gever van alle dingen. Bij ‘brood’ mogen we denken aan de dagelijkse basisbehoeften. Het zijn de ‘broodnodige’ dingen, die je niet kunt missen. Bidden om brood betekent iets anders dan bidden om taart. Als ‘brood’ staat voor ‘broodnodige dingen’, dan staat ‘taart’ voor ‘allerlei lu xe’. Daar leert Jezus ons niet voor te bidden. Maar het maakt je leven comfortabeler … Dat is misschien wel zo, maar dat is juist ook het probleem. Wie comfortabel leeft, gaat snel achteroverleunen. Waar de welvaart toeneemt, kan God zomaar naar het schuurtje verdwijnen. Daarom waarschuwt de Bijbel indringend voor een verlangen naar steeds meer en steeds luxer. Dit gebed van Jezus houdt ons heel afhankelijk van Hem. Hoe nodig is dat ! Want voor ik het weet, dwaal ik verder van Hem af. Laat deze overdenking een lastige hobbel zijn, die je niet kunt omzeilen zonder jezelf vandaag de vraag gesteld te hebben: welke plaats heeft God in mijn leven? Heftige ontdekking als God een achterkamertje in je levenshuis blijkt te hebben. Je leven is veel te kostbaar. Er moet echt iets veranderen. Spre ek er met God eens over door of de koers van je leven heilzaam is. Je krijg t er geen spijt van! Stelling: Welvaart is een grote bedreiging voor je gebedsleven. 18027 Kom in beweging.indd 10 01-10-18 18:48
11 4 JANUARI EN HIJ WAS RIJK … Lezen: Lukas 19:1-10 Kerntekst: Lukas 19:2b Het staat er heel nadrukkelijk: hij was rijk. Zacheüs is binnen. Hij heeft het gemáákt. Je zou zomaar jaloers kunnen worden. Maar vergis je niet … Veel geld verdienen, rijk worden. Misschien is het ook wel jouw droom. Want wie veel heeft, kan ook veel uitgeven. Wat een geluk! De jonge John Davison Rockefeller had twee ambities: 100.000 dollar bezitten en 100 ja ar oud worden. Hij stierf op 98-jarige leeftijd, maar zijn eerste doelstell ing had hij zeker gehaald. Rockefeller begon als een groenteboer en ging in de olie-industrie. Op e en bepaald moment had hij 90 procent van de markt in handen. Rijk geworden en oud geworden, ik teken ervoor, denk jij misschien. Toen iemand vroeg aan deze man: ‘Hoeveel is nodig voordat een mens tevreden is?’, luidde zijn antwoord: ‘Nog een beetje meer ...’ Schrijnend … Hij was rijk, net als Zacheüs. Maar was Zacheüs gelukkig? De zucht naar meer geld werkt verslavend. Zacheüs was in de ban van het geld gekomen. Hij perste als oppertollenaar de mensen geld af, om zichzelf te verrijken. In de positie die hij had, kon dat ook. Maar wat was hij eenz aam en ongelukkig. Nee, jaloers hoef je niet te zijn. Geld maakt niet gelukkig. God maakt gelukkig. In Zijn Zoon Jezus Christus geeft Hij een rijkdom weg die niet te tellen is. Jezus Christus is in de wereld gekomen om ons rijk te maken. Dat is een rijkdom die niet verdampt, maar die tot in eeuwigheid blijft. Hoe je rijk wordt? Niet door hard te werken, te zwoegen, krom te liggen. Maar: uit genade. Door te ontvangen … Genadiger kan God het niet maken. Opdracht: Schrijf vijf dingen op die jij van de Heere gekregen hebt vandaag. 18027 Kom in beweging.indd 11 01-10-18 18:48
12 5 JANUARI EN HIJ WAS RIJK … (2) Lezen: Lukas 19:1-10 Kerntekst: Lukas 19:8 Zacheüs was niet rijk, maar arm. Klopt dat wel? Lees maar verder … We ontmoeten Zacheüs nog een keer. Gisteren ontmoetten we hem als rijke man. En nu? Als je vers 8 op je in laat werken, is hij behoorlijk ingeteerd op zijn vermogen. De helft van zijn goederen geeft hij aan de armen. Als hij iemand iets afgeperst heeft, geeft hij het vierdubbel ter ug. Zo slinkt je bankrekening snel! Waarom doet Zacheüs dit? Wat bezielt hem? Wat je weggeeft, is weg. Daar word je niet rijker van … Er iets gebeurd in het leven van Zacheüs. Hij heeft Jezus ontmoet. Je zus heeft hem opgezocht en hem aangezien. Zoals Hij dat alleen kan. Hij las in de ogen van Zacheüs eenzaamheid en armoede. Armoede? Ja, de binnenkant van Zacheüs’ leven was hol. Met al zijn geld was hij ni et gelukkig. Hoe zou het ook kunnen! Het gat van onze ziel is te groot om met rijkdom op te kunnen vullen. Er is meer nodig. Wij hebben Jezus nodig. Zacheüs heeft over Hem gehoord, wil Hem weleens zien. We kennen het verhaal. Weet je wat zo mooi is? Voordat Zacheüs Jezus ziet, ziet Jezus hem zitten. Hij roept hem tot Zich, ontmoet hem. En die ontmoeting verandert Zacheüs zó dat niet langer het geld, maar Jezus zijn Koning is. Dan worden weggeven en uitdelen gemakkelijk. Jezus’ genade is meer waard dan het mooiste goud op aarde. Mijn bezit is niet meer van mijzelf. Ik ben het eigendom van Hem. Met heel mijn hebben en houden. Zacheüs wist zich met Jezus rijker en gelukkiger da n hij ooit geweest was ... Hoe is dat bij jou? Opdracht: Lees nog eens de inleiding op dit stukje. Klopt het? Waarom? 18027 Kom in beweging.indd 12 01-10-18 18:48
13 6 JANUARI VRIJGEVIG LEVEN: DE ZEGENENDE ZIEL … Lezen: Spreuken 11:23-25 Kerntekst: Spreuken 11:25a Geef jij weleens wat aan een ander? Ja? Mooi. Het levert je een goed gevoel op. Maar de tekst van vandaag gaat niet allereerst over je portemonnee … Er bestaat een prachtige uitdrukking: God wordt van het inhouden niet rijker en van het geven niet armer. Zo’n vrijgevige God belijden wij. Hij is niet bekrompen of benepen. Nee, Hij geeft uit goedheid zonder peil het eeuwig, zalig leven (Ps. 68:10 ber.). Wat is God goed. Als van iemand geldt dat Hij niet inhalig is, dan geldt dat van God. Dat blijkt vooral in de zending van Zijn Zoon. Vrijgevigheid te n top! Als God zo is, zouden Zijn kinderen dan anders zijn? Daar gaat de t ekst over. Niet in de eerste plaats over God, maar over de mensen die het beeld van God vertonen op aarde. Die op Hem gaan lijken. Die iets van Zi jn vrijgevigheid gaan vertonen. Daarvoor heb je Gods genade nodig. Als je leert leven van wat Hij geeft, gaat jouw hart ook open. Dat is niet vanzelfsprekend. Je bent niet vrijgevig, maar inhalig geboren. Je leeft voor jezelf. Door Gods ontdekkende genade kom je daarachter en krijg je daar meer en meer moeite mee. Mijn gebed wordt: wat wilt U dat ik doen zal? Ik leef niet voor mezelf, maar voor U. Ik heb Uw royaliteit (vrijgevigheid) in genade leren kenn en en waarderen en daarom word ik royaal in het geven van mijzelf aan de ander. Mijzelf? Ja, want het gaat in de tekst niet allereerst om geld, m aar om jezelf. De zegenende ziel … Ziel, dat ben jij! Als je ziet hoe gro ot Gods liefde is, gaat je eigen hart ook open voor de ander. Zijn liefde roept wederliefde op. Tot God en je naaste. Opdracht: Geef morgen iets weg van je geld of tijd aan iemand die dat goed kan gebruiken. 18027 Kom in beweging.indd 13 01-10-18 18:48
14 7 JANUARI VRIJGEVIG LEVEN: … HET IS ZALIGER TE GEVEN DAN TE ONTVANGEN Lezen: Handelingen 20:32-35 Kerntekst: Handelingen 20:35b Wij kennen de grammaticaregels goed. Ik, jij, hij … Wie leeft met Hem , leert dit om te draaien: eerst Hij, dan de ander, ten slotte ik. Als jij in je tuin zaad strooit, doe je dat met een doel. Niemand die za ad strooit, denkt: dit is zinloos. Het is een kwestie van investeren. Maar het levert je uiteindelijk ook wat op. Na verloop van tijd staat de tuin er prachtig bij. Daar doe je het ook voor. Het levert je meer op dan je had vermoed. In het beste geval ben je helemaal overweldigd door wat het gezaaide zaad opbrengt. Ja, zeg jij, maar dat is de natuur … Als je daarin investeert, levert het ook wat op. Maar werkt dat in de mensenwereld net zo? Volgens de tekst wel. De zegenende ziel zal vetgemaakt/verzadigd worden. Als je wat uit te delen, wat door te geven hebt, word je er niet minder van. Integendeel, het levert je wat op. Natuurlijk: wie tijd, geld of energie investeert in de zorg voor een ander, raakt wat kwijt. Maar je mag bedenken: alles is van God. Wat ik geef aan anderen, is niet van mij, maar geleend goed. God geeft mij tijd, energie, geld om niet voor mezelf te houden, maar om uit te delen. Jezus zei al: het is zaliger te geven dan te ontvangen. (Hand. 20:35) Wat Hij bedoelt? Het gaat om diepe vreugde die God nu al geeft, wanneer jij om anderen gaat geven. Zijn liefde voor jou is het motief om anderen lie f te hebben. In de toekomst zal een christen er zelfs uit genade voor beloond worden. Die investering is de moeite meer dan waard, lijkt me. Gebed: Dank God dat je vandaag iets van je tijd of geld aan iemand anders hebt kunnen geven. Bid dat het die persoon tot zegen zal zijn. 18027 Kom in beweging.indd 14 01-10-18 18:48
15 8 JANUARI HELEMAAL NIETS Lezen: Mattheüs 8:18-22 Kerntekst: Mattheüs 8:20 Ik ontmoette eens iemand die schatrijk was. Zijn lievelingstekst uit de Bijbel was de kerntekst van vandaag. Hoe is dat mogelijk? Heb je er weleens bij stilgestaan dat Jezus in de hemel alles had, en op aarde niets bezat? Hij werd arm, terwijl Hij zo rijk was. Schatrijk. Maa r op aarde zijn vossen en vogels beter bedeeld. Zij hebben nog holen en nesten, waar ze zich terug kunnen trekken. Jezus heeft helemaal niets om Zijn hoofd op neer te leggen. Wat een armoede. En dat voor jou. Die man over wie ik het in de inleiding had, was schatrijk als het om aardse goederen gaat. Tegelijk was hij schatrijk, omdat hij Jezus kende. Het is niet verkeerd om rijk te zijn. Maar het wordt er niet makkelijker op om te vertrouwen op de Heere, als je alles hebt wat je hartje begeert. Ik vond het opmerkelijk om van die schatrijke man te horen dat dit zijn lievelingstekst was. Toch begrijp ik hem. Hij kende zichzelf en wist dat hij niet kon sterven zoals hij geboren was. Hij had het bloed van Jezus nodi g dat zijn zonden wegwaste. Hij wist dat hij niets kon meenemen, als hij moest sterven. Mijn oma zei vroeger: een doodshemd heeft geen zakken. Dit betekent dat je niets van je bezit mee kan nemen als je sterft. Een wat wrange uitspraak, maar wel waar. Deze schatrijke man wist dat. Zijn hart brak t oen hij op Jezus leerde zien. Jezus, Die ook voor hem de hemel verliet, arm werd, om door Zijn armoede hem rijk te maken. Echt rijk! Vraag: Wat moet jij doen om rijk te worden in Jezus? 18027 Kom in beweging.indd 15 01-10-18 18:48