De Bijbel op tafel

6 Inhoud De opzet van dit gezinsdagboek 13 Van de schepping tot aan de geboorte van Jezus 17 1. Hoe alles begon 18 2. God heeft een plan 20 3. Het gemene plan van de duivel 22 4. Het zal je broer maar zijn! 24 5. De reddingsboot 26 6. Ik snap er niks van! 28 7. Abram gelooft iets onzichtbaars 30 8. Domme keus 32 9. Gered van de dood 34 10. Het plan van Sara 36 11. Waar is het offerlam? 38 12. Bedrieger! 40 13. Een ladder uit de hemel 42 14. De bedrieger wordt bedrogen 44 15. Jaloers 46 16. Niet laf, maar moedig! 48 17. In de gevangenis 50 18. De machtigste man van het land 52 19. Dappere vrouwen 54 20. Mozes 56 21. Op de vlucht 58 22. Gewone bijzondere dingen 60 23. Laat mijn volk gaan! 62 24. Een pad door de zee 64 25. Klaagvrije dag 66 26. Voor elke dag genoeg 68 27. Handen omhoog! 70 28. Gouden regels 72 29. Een offer aan God 74 30. Een gouden stier 76

7 31. Volg de leider 78 32. Wie geloof jij? 80 33. Kijk goed naar de slang 82 34. Stomme ezel 84 35. De list van Bileam 86 36. De sterke stad wordt veroverd 88 37. Ai, ai, ai …! 90 38. Niet zo’n haast! 92 39. Even naar de wc? 94 40. Zwakkeling 96 41. De goede God van Israël 98 42. Schuilen onder Gods vleugels 100 43. Tikkertje met verlos 102 44. God helpt je 104 45. Een wedstrijd tussen God en de duivel 106 46. Saul wordt gekozen door God 108 47. Gelukspoppetje 110 48. De zevende dag van Samuel 112 49. Ik zie, Ik zie …! 114 50. Davids onzichtbare wapen 116 51. Beste vrienden 118 52. Durf jij …? 120 53. God kent jou helemaal 122 54. Mefiboset 124 55. God is heilig 126 56. Niks zeggen! 128 57. De wijze koning 130 58. Het beste van het beste 132 59. De domste koning 134 60. Op zoek naar wijsheid 136 61. Leugenaar! 138 62. Vertrouw op God 140 63. Moestuin 142 64. Wie is de echte God? 144 65. Superbrood 146 66. Het onzichtbare leger 148 67. Prutsloot 150

8 68. Een hoge prijs 152 69. De grote kleine koning 154 70. Jona, de profeet die niet wilde 156 71. Dat komt er nou van! 158 72. De prinses die het volk redde 160 73. In het huis van de pottenbakker 162 74. Luister naar opa 164 75. Onverwachte hulp 166 76. Echte liefde 168 77. Een vreemd land 170 78. Eet je bord leeg! 172 79. In de oven 174 80. De droom van Daniël 176 81. Vrede op aarde 178 82. Een dal van botten 180 83. Nieuwe moed 182 84. Ezra 184 85. Een nieuwe kans 186 86. Een geweldig blije dag 188 87. Geheime kracht 190 88. Het wordt feest 192 89. De priester die God niet geloofde – Kerst 194 90. Feest voor de hele wereld – Kerst 196 91. De koning is geboren - Kerst 198 Van Kerst naar Pasen 201 92. Simeon in de tempel 202 93. Gods koninkrijk komt 204 94. Klaar voor de start 206 95. Veertig dagen 208 96. Een speciale opdracht 210 97. Vissers van mensen 212 98. Jezus maakt er een feest van 214 99. Een leraar die niks weet 216 100. Sta op en loop! 218 101. Een mooie dag voor Levi 220

9 102. Bedankt! 222 103. De hoogste baas 224 104. Het omgekeerde koninkrijk 226 105. De afstandsbediening van Jezus 228 106. Jezus heeft macht over leven en dood 230 107. Vertrouwen op Jezus 232 108. Op weg naar Gods koninkrijk 234 109. Welkom op het feest 236 110. De zandtekening 238 111. Kliederen met modder 240 112. Goed opletten 242 113. Jezus zegent de kinderen 244 114. Geld 246 115. Schijnheiligen 248 116. Ukkepuk 250 117. Meer dan genoeg 252 118. De held of de loser 254 119. De bange held 256 120. Jezus is de baas over boze geesten 258 121. Wat kost dat? 260 122. Het grote hemelboek 262 123. Nooit meer dorst 264 124. Wie ben Ik? 266 125. Jezus geneest een zieke man 268 126. Zeven keer zeventig is drie miljard vijfhonderd en vierentachtig (en nog een beetje) 270 127. Een wonder op de berg 272 128. Lazarus wordt weer levend 274 129. Op weg naar Jeruzalem – Palmpasen 276 130. Groeien als een fruitboom 278 131. Rovershol 280 132. Stinkvoeten 282 133. Een kus van de vijand – donderdag voor Pasen 284 134. Verraden! – Goede Vrijdag 286 135. Bevrijdingsfeest – zaterdag voor Pasen 288 136. Het grote wonder – Pasen 290

10 Van Pasen naar Pinksteren 293 137. Een onverwachte reisgenoot 294 138. Zandkasteel 296 139. Schatzoeken 298 140. Wat moet ik doen? 300 141. Onkruid op de akker 302 142. Thuiskomen bij Vader 304 143. Altijd bidden 306 144. Wakker blijven! 308 145. Doe je best! 310 146. Leren bidden 312 147. Verdwaald 314 148. Knap, snel en dom 316 149. Het verhaal van de boer 318 150. De koning betaalt! 320 151. Hoger dan de wolken – Hemelvaart 322 152. In het begin 324 153. De opvolger van Judas 326 154. Brand vanbinnen – Pinksteren 328 De eerste gemeenten 331 155. Een wonder van Jezus 332 156. Niet eerlijk! 334 157. Saulus leert Jezus kennen 336 158. Domme tovenaar 338 159. Begrijp je het? 340 160. Goed nieuws voor de hele wereld 342 161. Achter slot en grendel 344 162. Een blinde tovenaar 346 163. Twee ruziemakers worden vrienden 348 164. Moeilijke vragen 350 165. Feest in de gevangenis 352 166. Jezus is koning 354 167. De onbekende God 356 168. De belangrijkste brief uit de Bijbel 358 169. Geschiedenisles 360

11 170. Wachten op de grote dag 362 171. Wat stop jij in de grond? 364 172. Paulus in Efeze 366 173. Wie ben jij? 368 174. Doe je wapens aan! 370 175. Een brief uit de gevangenis 372 176. Geen woorden maar daden! 374 177. Let op je woorden 376 178. De eeuwige koning 378 179. Tranen in de hemel 380 180. Mooier dan een sprookje 382

13 De opzet van dit gezinsboek Wat is jouw verlangen voor het leven van je kinderen? Persoonlijk hoop ik vooral dat onze zoontjes altijd op God zullen vertrouwen, ook als ze later volwassen zijn. Dat is het belangrijkste wat ik hun wil leren in het leven: welke dingen er ook op hun pad komen, God is te vertrouwen! Ik ben God dan ook dankbaar voor de unieke positie die we als ouder(s) hebben. Nie- mand heeft zo veel ruimte en mogelijkheden om onze kinderen te beïnvloe- den als wij. Ons voorbeeld, onze woorden en onze daden vormen de basis voor hun leven – en geloofsleven. In Psalm 78 staat dat verlangen prachtig verwoord: Wij willen het onze kinderen niet onthouden, wij zullen aan het komend geslacht vertellen van de wonderen die hij heeft gedaan. Dan zouden zij op God vertrouwen, Gods grote daden niet vergeten en zich richten naar zijn geboden. (Psalm 78:4,7) De Bijbel op tafel is een praktisch hulpmiddel om invulling te geven aan de geloofsopvoeding thuis. Dit gezinsdagboek bevat zowel bekende als minder bekende bijbelverhalen. Bij deze bijbelverhalen wordt steeds een praktische toepassing voor vandaag gegeven. De verhalen hebben een aantal bijzondere kenmerken: 1. Aansluiting bij hkerkelijk jaar De Bijbel op tafel bevat voldoende verhalen om er elke week drie à vier te lezen. De verhalen volgen het kerkelijk jaar, zodat in december de verhalen rondom Kerst aan de beurt komen en in het voorjaar Pasen en Pinksteren. Je kunt op elk moment in het jaar met dit dagboek beginnen. De verhalen zijn verdeeld in vier perioden: - Van de schepping tot aan de geboorte van Jezus: verhalen voor in het na- jaar. - Van Kerst naar Pasen: verhalen voor de eerste maanden van het jaar.

14 - Van Pasen naar Pinksteren: verhalen voor de periode tussen deze twee feesten. - De eerste gemeenten: verhalen voor in de zomermaanden. Zo volg je in een jaar tijd de hele Bijbel, van Genesis tot en met Openbaring. 2. Makkelijk te begrijpen In een gezin heb je te maken met kinderen van verschillende leeftijden. Daarom worden moeilijke begrippen en namen zo veel mogelijk vermeden of uitgelegd, zodat ook jongere kinderen het verhaal goed kunnen volgen. 3. Korte, complete verhalen De verhalen in dit boek zijn geschreven om na het avondeten voor te lezen. De verhalen zijn daarom bewust kort gehouden, zodat kinderen na het eten en bijbellezen op tijd naar bed, sport of club kunnen. Ieder verhaal vormt een afgerond geheel. 4. Meer dan de gewone verhalen Sommige kinderen zijn van jongs af aan vertrouwd gemaakt met de bijbel- se geschiedenissen. Voor hen bieden de meeste kinderbijbels geen verras- singen meer. Daarom zijn in dit gezinsdagboek ook minder bekende verha- len uit de Bijbel opgenomen. Tegelijkertijd is de Bijbel – ook een kinderbijbel – geen gewoon voorleesboek dat je na één keer lezen weglegt; Gods Geest kan iedere keer nieuwe dingen naar voren brengen in de verhalen. Door be- kende bijbelverhalen te herhalen, vormen ze een stevig fundament waarop kinderen kunnen terugvallen in hun leven. 5. Wat doe je met de moeilijke verhalen? Sommige verhalen uit de Bijbel kunnen hard overkomen. Zo sterft de pries- ter Uzza omdat hij – tegen Gods regels in – de ark aanraakt. Vreselijk! Zulke verhalen roepen vragen op. En maken deze verhalen de kinderen niet on- nodig bang voor God, terwijl Hij toch ook een God van liefde is? Wat moet je met zulke verhalen? Sommige mensen pleiten ervoor deze verhalen weg te laten. Toch komen in dit gezinsdagboek een paar van deze verhalen voor. Waarom? De algemene toon van dit boek is positief en gericht op Gods liefde voor mensen. God verlangt ernaar om te zegenen! Toch is God geen ‘knuffelbeer’ of een ‘goeiige Sinterklaas’ in wie je vrijblijvend kunt geloven of niet. Met

15 dit boek willen we kinderen een eerlijk beeld geven van wie God is, zonder ze bang te maken. De Bijbel laat zien dat God heilig is en anders dan men- sen. Alleen al om die reden verdient Hij ontzag. Natuurlijk is ontzag niet hetzelfde als angst, maar er is wel een connectie tussen die twee. Een andere reden om deze verhalen tóch op te nemen, is dat jonge kinderen ze – veel gemakkelijker dan volwassenen – ‘gewoon aannemen’. Voor jonge kinderen is bijvoorbeeld een onderwerp als de dood veel minder beladen dan voor volwassenen. Zij hebben er vaak geen moeite mee deze dingen te benoemen. Voor oudere kinderen zullen deze verhalen misschien wel vra- gen oproepen, maar zij zijn al beter in staat deze vragen onder woorden te brengen en erover van gedachten te wisselen. Deze verhalen zouden voor hen juist een aanleiding kunnen zijn om er verder over in gesprek te gaan, thuis met hun ouders of op school met hun juf of meester. Natuurlijk staat het je vrij om bij het voorlezen van de verhalen sommige zinnen weg te laten. Zulke keuzes maak je altijd bij het voorlezen van verha- len; je stemt af op je kinderen en op hun reacties. 6. Praktisch Een uniek kenmerk van dit gezinsdagboek is de praktische toepassing van de bijbelverhalen. Het blijven geen verhalen uit een ver verleden, maar er wordt een directe link gelegd naar het leven van de kinderen vandaag. Zo leren zij niet alleen iets over God, maar ook over welke rol Hij vandaag in hun leven wil spelen. 7. Gebed Ieder verhaal in dit boek eindigt met een gebed. Dit gebed sluit aan bij het verhaal en herhaalt de toepassing. Zo leren kinderen om een relatie met hun hemelse Vader aan te gaan en heel concreet met Hem in gesprek te gaan. Het gebed kan door de ouders worden voorgelezen, maar vaak vinden kinderen het erg leuk om dat te mogen doen. Het gebed kan ook als basis dienen voor een eigen gebed door het aan te vullen met eigen gebedson- derwerpen. 8. Doorpraten De avondmaaltijd is bij uitstek het moment van de dag om als gezin bij te praten over de dag. Dit gezinsdagboek haakt daarbij aan. Ieder verhaal heeft een blokje ‘Doorpraten’ met een aantal vragen bij het bijbelverhaal en

16 de praktische toepassing daarvan in het leven van alledag. Natuurlijk zijn ook andere (of meer) vragen mogelijk, maar de aangeboden vragen helpen om het gesprek op gang te brengen en het verhaal nog dichter bij de kinde- ren te brengen. Reacties zijn welkom! Wil je reageren op de verhalen in dit boek of je ervaringen ermee delen? Mail naar [email protected]. Ik zie ernaar uit! Joyce de Jongh

Van de schepping tot aan de geboorte van Jezus In dit deel lees je verhalen uit het Oude Testament. In het begin schiep God de hemel, zee en aarde, en alles wat daar leefde. Ook de mensen maakte Hij. Hij hield van hen en wilde graag dat zij ook van Hem hielden en Hem vertrouwden. Maar de mensen waren ongehoorzaam en trokken zich niet veel van God aan. Dat deed God verdriet, want nu was de vriendschap tus- sen God en de mensen verbroken. God stuurde boodschappers, mannen en vrouwen die wel op Hem bleven vertrouwen, naar zijn volk om ze te ver- tellen dat Hij wilde dat ze weer naar Hem gingen luisteren. Soms hielp dat even, maar steeds gingen de mensen toch weer verkeerde dingen doen. Daarom bedacht God een plan. Hij stuurde zijn Zoon, Jezus, naar de aarde om ervoor te zorgen dat het weer goed kwam tussen Hem en de mensen.

18 1. Hoe alles begon Dit verhaal kun je nalezen in Genesis 1 Wat zie je als je je ogen dichtdoet? Niks, natuurlijk! Maar als jij je ogen opendoet, is alles er gewoon. Je huis, de tafel, de bomen in de straat, de sloot met vissen … en jijzelf natuurlijk. Maar er was een tijd dat er écht niks was. Dat het net zo donker was als met je ogen dicht. Er was helemaal niks, ook geen licht. Geen mens, geen dier. Geen lekkere luchtjes om te ruiken, geen geluiden om te horen. Niks. Alleen God was er. Hij had geen begin, want Hij was er altijd al. Hij zal er ook altijd zijn. Toen bedacht God: Ik ga mensen maken die op Mij lijken. Maar eerst maak Ik een mooie plek voor hen om te wonen. Daar mogen zij dan samen met Mij voor zorgen. Zo begon de wereld. Eerst zei God: ‘Er moet licht komen.’ Toen was er licht. Daarna zei God: ‘Er moet land en zee komen, en lucht met een zon en een maan en heel veel sterren. En er moeten dieren komen in het water en in de lucht en op het land. En natuurlijk planten en bomen om van te eten.’ Het werd dag en nacht, en weer dag; zo maakte God ook de tijd. Steeds als God iets zei, gebeurde het. Dat kun jij niet, hè! Zeg bijvoorbeeld eens: ‘Er moet nú een ijsje voor mijn neus staan!’ Zie je al wat? Nee! Maar als God iets zegt, dan gebeurt het wel. Zo bijzonder is God. Kan God dan toveren? Nou, dat is het niet. God heeft een speciale kracht die niemand anders in de wereld heeft, alleen God. Hij is veel sterker dan de stoerste superheld. Hij is ook veel slimmer en liever. Hij is helemaal anders! Heilig, noemen ze dat. Iedere dag maakte God iets nieuws. Vanuit het niets maakte Hij alles. Op de zesde dag maakte Hij het allerbijzonderste: een man en een vrouw, de allereerste mensen. Adam en Eva heetten zij. Zij mochten voor altijd wonen in Gods mooie wereld. God had allemaal plannen om hen heel gelukkig te

19 maken. Maar eerst ging God een dagje niks doen, en samen met de mensen genieten van al het mooie dat Hij had gemaakt. En van al die mooie dingen genieten ook wij vandaag nog steeds! Gebed Here God, bedankt voor de mooie wereld. Dat we kunnen rui- ken en proeven en horen en zien. Dat is best heel bijzonder. Wilt U ons helpen om goed voor de wereld en voor elkaar te zorgen, ook bij het spelen, want alles en iedereen is een wonder van U. In Jezus’ naam, amen. Gebe Doorpraten l Waarom is God anders dan mensen? Wat is er bijzonder aan God? l God heeft niet alleen mooie dingen gemaakt, maar ook heerlijke geurtjes, lekker eten en vriendschap. En stel je eens voor dat God geen kleuren zou hebben gemaakt, hoe zou alles om je heen er dan uitzien? Of als er geen zwaartekracht was en alles zou zomaar in de lucht zweven? Gelukkig heeft God ons heel veel dingen gegeven om te kunnen genieten van het leven. Noem eens een paar voorbeelden die jij zelf bijzonder vindt. Als je helemaal niets meer kunt bedenken, kijk dan eens in de spiegel. Ook jij bent een wonder!

20 2. God heeft een plan Dit verhaal kun je nalezen in Genesis 2 Het is een mooie dag. Adam en Eva wandelen in de tuin die God voor hen heeft gemaakt. Die tuin is misschien wel zo groot als een hele stad! Van de bomen kun je zomaar het zoetste fruit plukken. Bontgekleurde vogels zweven door de lucht. En kijk daar, dat geel-zwart gestreepte dier. Een tijger! Die is helemaal niet gevaarlijk. Je kunt hem zó aaien of een stukje op zijn rug rijden. Adam en Eva genieten van de mooie tuin die God heeft gemaakt. En God is nog meer van plan. Adam en Eva mogen Hem helpen om ook de rest van de wereld zo mooi te maken. Samen met Hem mogen ze de baas zijn over de hele wereld. Dat plan heeft God nog steeds met de mensen. Samen met God mogen wij voor de wereld zorgen. In de tuin heeft God ook twee bijzondere bomen geplant. De ene boom is de boom van het leven. Als je daarvan eet, zul je voor altijd blijven leven. De andere boom is de boom van kennis van goed en kwaad. Als je daarvan eet, dan … Brr, Adam en Eva rillen als ze denken aan wat God heeft gezegd. Als ze daarvan eten, zullen ze doodgaan. Ze weten niet precies wat dat is, dood- gaan. Er is in de hele wereld nog nooit iemand doodgegaan, geen mens of dier. Maar ze horen aan Gods stem dat het iets heel ergs is. Door die boom kunnen Adam en Eva laten merken dat ze van God houden. Als jij veel van iemand houdt, wil je dat toch ook laten merken? Daarom maak je voor Vader- of Moederdag een verrassing of een mooie tekening. Zo kunnen Adam en Eva laten merken dat ze van God houden door naar Hem te luisteren en niet van die boom eten. Maar als ze eigenwijs zijn en toch van die boom eten, dan is dat een teken dat ze God niet vertrouwen. En als je iemand niet vertrouwt, kun je ook niet van hem of haar houden. Maar daar denken Adam en Eva helemaal niet aan. Ze houden gewoon van God en iedere avond wandelen ze samen met Hem door de tuin. Wat zijn ze gelukkig!

21 Gebed Vader in de hemel, bedankt dat U de wereld hebt gemaakt. Wij mogen samen met U voor de wereld zorgen. Wilt U ons helpen om onze rommeltjes netjes weg te gooien, en niet zomaar op straat? De wereld is uw cadeau voor ons. Bedankt daarvoor. In Jezus’ naam, amen. Doorpraten l Samen met God mogen we voor zijn mooie wereld zorgen. Wat vind je daarvan? l Op welke manieren zou jij dat kunnen doen, alleen of samen met ande- ren? l Waarom zou God het belangrijk vinden dat wij goed voor de wereld zor - gen?